Verslaving

Bij (het ontstaan van) een verslaving zijn verschillende delen van de hersenen betrokken:

• Het zogenaamde beloningscentrum; dit centrum in de hersenen zorgt ervoor dat je je lekker voelt. Door bijvoorbeeld afgifte van het hormoon dopamine.
• Het geheugen; het geheugen zorgt ervoor dat je je positieve ervaringen herinnert.
• De ‘nieuwe’ hersenen; een deel van de ‘nieuwe’ hersenen zorgt ervoor dat niet meteen toegegeven wordt aan allerlei verlangens en reguleert de remmende functies in de hersenen.

Bij mensen met een risico op verslaving en bij mensen die verslaafd zijn functioneren deze delen van de hersenen anders of minder goed.

Zonder hulp krijgt de verslaving meer macht en dit maakt het een progressieve ziekte. Ruim anderhalf miljoen mensen zijn afhankelijk van stimulerende of verdovende middelen. Verslaving komt in alle lagen van de bevolking voor. Vrijwel iedereen kent wel iemand in zijn of haar omgeving met een verslavings- of doseringsprobleem. Velen realiseren zich dat zij zelf ook een gevaarlijke grens naderen. Je kunt niet alleen verslaafd zijn aan alcohol, nicotine of drugs, maar ook aan eten, gokken, internet, gaming, medicijnen of seks.

Jongeren

Jonge mensen proberen vaak van alles en nog wat uit. Ze zijn nieuwsgierig en willen hun grenzen verkennen. Ook op het gebied van alcohol, drugs, roken en seksualiteit. Experimenteren met alcohol en drugs hoeft niet altijd slecht af te lopen. Vaak stoppen jongeren er vanzelf mee, maar helaas leidt het ook vaak tot bovenmatig gebruik. Het middel of de drank wordt gebruikt om onprettige gevoelens, zoals verveling, onzekerheid, boosheid of verdriet, niet te hoeven ervaren. Jongeren kunnen niet alleen verslaafd raken aan middelen maar ook aan bepaalde activiteiten. Hiervan is de grootste groep verslaafd aan online gamen. Online gamen stimuleert het beloningscentrum en positieve gevoelens wanneer in een game een prestatie gehaald wordt. Daarnaast hebben veel jongeren in deze online wereld hun sociale contacten, waardoor het contact en de verbinding met de mensen om hen heen minder wordt.

Signalen

Signalen van riskant gebruik uiten zich zowel in het gedrag als fysiek. De (school)prestaties gaan achteruit, afspraken worden niet nagekomen, de vriendenkring verandert, de interesse voor familie verdwijnt, ieder gesprek wordt uit de weg gegaan, er is geen energie meer voor sport of andere hobby’s. Ook prikkelbaarheid, agressie, voortdurend geldtekort en onverschilligheid kunnen duiden op alcohol- en drugsmisbruik of andere verslavingen. Lichamelijke verschijnselen, zoals vermoeidheid, rode ogen, slapeloosheid en kleine ongelukjes, kunnen in combinatie met bovenstaand gedrag duiden op alcohol- en drugsmisbruik.

Dwangmatig gedrag

De behoefte aan stemmingsbeïnvloedende middelen of activiteiten is sterker dan wat dan ook. Dit leidt vaak tot zeer dwangmatig gedrag. Uiteindelijk zetten deze personen alles wat hen lief is en wat waarde heeft op het spel. Kenmerkend is de misleiding van zichzelf en van hun directe omgeving. Stiekem drinken of gebruiken, terwijl oneerlijk gedrag helemaal niet bij hun karakter past. De schaamte wordt steeds groter en het gevoel van eigenwaarde wordt systematisch ondermijnd. Na verloop van tijd valt de aanleiding om te drinken, te gebruiken of alleen nog maar met die bepaalde activiteit bezig zijn weg. Dan gaat het om bevrediging van een zeer sterke fysieke en emotionele behoefte. Het wordt een op zichzelf staand proces, dat met pure wilskracht alleen niet meer te keren is.

Afkicken of reguleren

Het is mogelijk om eigenhandig de situatie om te buigen. Alleen door onderkenning van het probleem en het willen accepteren van hulp, kan de negatieve spiraal worden doorbroken. Het stoppen of reguleren kan dan het beste in overleg met een deskundige gebeuren. In het bijzonder de psychische klachten en de onderliggende problematiek verdienen extra aandacht en professionele begeleiding.

Bij IKOS kunnen wij hulp bieden om te blijven volhouden. Door herkenning, verkenning en erkenning van het probleem en daarnaast door jou te stimuleren en te begeleiden om stappen in een nieuwe richting te maken. Dit kan bijvoorbeeld door een sociaal helpend netwerk op te bouwen of een gezonde leefstijl te trainen. Zodat jij op langere termijn het zelf vol weet te houden. Dit is helaas een langzaam proces want onze sterkste gewoontes blijven ons ongemerkt sturen. Repeterende acties, gevoelens en denkbeelden beïnvloeden de hersenen. De hersenen vormen zich naar functie en bij IKOS helpen wij je om nieuwe handelingen te verrichten die een positief effect hebben op je welbevinden. Daarbij reflecteren we op je denken, voelen en handelen om te leren daar anders mee om te gaan.

Hulp vragen

Wij begrijpen dat hulp vragen een enorme stap is waar moed voor nodig is. De eerste stap in de IKOS-aanpak is een uitgebreid kennismakingsgesprek. Dit kan op iedere gewenste locatie plaatsvinden. Tijdens dit gesprek wordt gesproken over de achtergronden, de ontwikkeling van het verslavingsprobleem, de gevolgen en de vraag om hulp, zonder veroordeling van de verslaafde. Het verdere traject is erop gericht om inzicht te geven in eigen mogelijkheden en kracht en beperkingen om te zetten in positieve energie. Leren keuzes maken en daarvoor verantwoordelijkheid te dragen. Indien gewenst, zal ook de directe omgeving in het proces worden betrokken.